[vc_row][vc_column][us_btn text=”Wróć do spisu treści książki” link=”url:http%3A%2F%2Finik.pl%2Fnasze-ziola-i-leczenie-sie-niemi%2F|||”][vc_column_text]Własności lecznicze w roślinach nie zawsze występują w pełni swej siły, lecz w pewnych momentach wzrostu słabną lub się wzmagają. Naturalnie, do leczniczych celów powinniśmy zbierać daną część rośliny w tym czasie, kiedy ona po-siada największą wartość. Ogólnie biorąc, można dla zbioru ziół przyjąć następujące zasady:
Korzenie zbiera się w czasie spoczynku rośliny, więc przed zimą i na wiosnę, do okresu, kiedy zaczną wychodzić liście. W korzeniu bylin skupia się na zimę całe życie rośliny i zapasy, jakie ona sobie nagromadziła przez całe lato, więc rzecz naturalna, że w tej porze korzeń posiada najwięcej siły leczniczej. Korzenie, po wyjęciu z ziemi, powinny być dokładnie wymyte, lecz szybko, aby nie moltły, następnie można je zaraz drobno pokrajać i wysuszyć. Nie robi to żadnej róż¬nicy, czy suszenie odbywać się będzie w cieniu, czy na słoń¬cu. Jesienią suszenie korzeni idzie opornie, praktycznie jest zatem zbierać je wcześnie, na wiosnę. Niektóre korzenie, jak np. żywokost, po umyciu pozostawia się w całości, rozpościerając w przewiewnem miejscu, a dopiero gdy zupełnie zwiędną (utracą co najmniej połowę wilgoci), mogą być pokrajane i dosuszone. Kto chciałby do suszenia korzeni zastosować sztuczne ciepło (na suszarni), to korzenie bez zapachu podsusząc należy w -f- 35° C, a dosuszać w -f- 40° C; korzenie aromatyczne — podsuszać w + 30° C, a dosuszać w -f- 35° C
Korą zbierać należy tylko na wiosnę, gdy drzewa i krze-wy puszczają soki, czyli dostają miazgi. Zdjęta kora powinna być wysuszona szybko albo w dobrze przewiewnem miejscu, albo wprost na otwartem powietrzu, z tą jednak ostrożnością, aby nie spleśniała lub zgniła i aby jej nie zmoczył deszcz.
Pączki (topolowe, brzozowe) przed pęknięciem i wypuszczeniem liści nabierają lepkości i aromatu i wtedy powinny być zbierane; z chwilą bowiem, kiedy zdążą się otworzyć i wypuścić listki, tracą wartość zupełnie. Zbiór wypustek sosnowych trwać może tak długo, póki nie przekroczą długości 4 cm, t. j. posiadają łuskę jeszcze dostatecznie przylega-jącą. Pączki suszyć można na otwartem powietrzu, lecz chronić je należy od zmoczenia.
Liście zbierać należy, gdy zupełnie dojrzeją, co określa się mniej więcej kwitnieniem rośliny. Zbyt stare liście lub zaczynające się psuć tracą wartość zupełnie. Niektóre liście, np. brzozowe, zbiera się bardzo młode, niedorosłe, miękkie i lep¬kie, posiadające jeszcze na powierzchni lepką żywicę. Suszyć liście można tylko w cieniu; w sztucznem cieple — w temperaturze – 30° do 35° C. Liść dopiero wtedy jest suchy, kiedy jego ogonek i nerw środkowy łamią się przy nagięciu, sama bowiem blaszka liściowa wysycha szybko i kruszy się, gdy ogonek i nerwy są jeszcze mokre; aromatyczne suszyć należy tylko w naturalnem cieple.
Ziele, to znaczy cała roślina, zatem łodygi, liście i kwiaty (a niekiedy razem i korzenie, jak: eiemiernik zielony
i krzyżownica gorzka), zbierać się powinno w czasie kwitnie-nia, właściwie w okresie, gdy się ono rozpoczyna. Suszyć należy zawsze w cieniu; w sztucznem cieple, w temperaturze takiej, jak liście.
Kwiaty. Rozróżnić tutaj należy: kwiaty zbiorowe albo kwiatogłówki, np. rumianek, wrotjcz, gdzie na wspólnem dnie kwiatowem znajduje się mnóstwo drobnych, zwartych kwiatków: kwiaty cale obrywane z szypulką i kielichem, np. malwa czarna, ślaz, ostróżka zbożowa; kwiatostany z przy- kwiatkiem, jak lipa; korony kwiatowe wyskubane z kielicha, lip. dziewanna, jasnota; płatki kwiatowe, np. nagietek. Wszystko to, pod ogólną nazwą kwiatów, zbierać należy zaraz po rozkwitnięciu, nie czekając przekwitania, gdyż wtedy kwiat całkowicie utrącą swą wartość. Bez czarny suszenia w słońcu bezwzględnie nie znosi, gdyż zaraz czernieje, dziewannę i rumianek można suszyć na słońcu, pozostałe najlepiej w cieniu.
Nasiona i owoce suche, np. gorczyca, babka piaskowa, kozieradka (nasiona) i koper włoski, karolek, kolender, gałucha wodna, anyż (owoce suche), należy sprzątać już na dojrzeniu, lecz wilgotne (aby się nie osypały), dosuszać i dopiero omłócać, po omłóceniu zaś pozostawić jeszcze jakiś czas rozłożone cienką warstwą w miejscu suchem i przewiewnem, aż utracą resztę wilgoci; wtedy dopiero mogą być zsypywane do worków.
Owoce soczyste, jak: róży polnej, szakłaku, maliny, po-ziomki, czernice i t. p. suszyć trzeba w piecach albo na suszarniach w temperaturze + 35° do 45° C.
Po wysuszeniu trzymać w workach płóciennych, zawieszonych w przewiewnem i suchem miejscu.
Wogóle wszystko można zbierać tylko w czasie pogodnym, suchym i po obeschnięciu rosy.
Uważać również trzeba, aby zebrane zioła nie zagrzały się, zanim zostaną rozpostarte do suszenia.
Dosuszać należy wszystko dokładnie, gdyż zioła źle do-suszone tęchną w przechowaniu,często nawet pleśnieją i za tracają własności lecznicze.
Im dana część rośliny przy suszeniu mniej zmieni za-barwienie pierwotne, tern więcej zachowa swych własności leczniczych. Wyjątek stanowią tutaj ślazik leśny i mak polny, po ususzeniu zmieniając kolor na fioletowy.[/vc_column_text][us_btn text=”Wróć do spisu treści książki” link=”url:http%3A%2F%2Finik.pl%2Fnasze-ziola-i-leczenie-sie-niemi%2F|||”][/vc_column][/vc_row]